Di sản văn hóa Việt Nam là tài sản quý giá của cộng đồng các dân tộc Việt Nam, được hun đúc qua hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước với bao biến cố thăng trầm của lịch sử; là biểu tượng của sự trường tồn, đồng thời là cầu nối giữa quá khứ, hiện tại và tương lai của dân tộc. Kho tàng di sản văn hóa đồ sộ đó không chỉ góp phần tạo nên nền văn hóa Việt Nam phong phú và đa dạng mà còn đem lại những giá trị cho sự phát triển kinh tế - xã hội.

Những năm qua, các di sản văn hóa được nhận diện giá trị, bảo tồn và phát huy, đã góp phần quan trọng vào việc giáo dục lịch sử, vun đắp truyền thống tốt đẹp của dân tộc; góp phần xây dựng và quảng bá hình ảnh quốc gia, truyền bá các giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học và thẩm mỹ quan trọng của di sản văn hóa Việt Nam ra thế giới thông qua hoạt động du lịch, giao lưu văn hóa và hợp tác phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Di sản văn hóa ở Việt Nam đã và đang thể hiện ngày càng rõ hơn vai trò quan trọng trong việc giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn diện, hình thành nên nguồn nhân lực đóng góp trực tiếp, quyết định vào sự nghiệp bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước.

Trên phương diện kinh tế - xã hội, nhiều di sản văn hóa đã trở thành những sản phẩm văn hóa - du lịch hoàn chỉnh, vừa là động lực vừa là mục tiêu cho sự phát triển ngành kinh tế mũi nhọn du lịch, đồng thời, từng bước làm thay đổi cơ cấu kinh tế của địa phương nơi có di sản, mang tới cho cộng đồng và địa phương những lợi ích thiết thực và bền vững.

Với quận Bắc Từ Liêm - sau hơn 5 năm chính thức đi vào hoạt động theo Nghị quyết 132/NQ-CP về điều chỉnh địa giới hành chính huyện Từ Liêm, quận đã không ngừng gìn giữ và phát huy truyền thống Từ Liêm “văn hiến - anh hùng”  trong công cuộc đấu tranh xây dựng, bảo vệ đất nước và trong gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa của dân tộc, Thủ đô và quận.  Qua các thời kỳ lịch sử, Quận cũng là nơi hội tụ nhiều di sản văn hoá của người Việt cổ, phong phú về số lượng, đa dạng về chủng loại.

Hiện nay, trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm có tổng số 135 di tích, trong đó, 61 di tích xếp hạng di tích lịch sử văn hóa, với 29 lễ hội truyền thống dược tổ chức thường niên, trong đó có 02 lễ hội đã được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia bao gồm: Lễ hội Đình Chèm – phường Thụy Phương, Lễ hội Bơi Đăm – phường Tây Tựu. Quận có 26 di tích cách mạng kháng chiến và lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong đó có 15 di tích đã được UBND TP gắn biển. Trong những di tích này, có những di tích liên quan đến việc thành lập và hoạt động bí mật của các tổ chức cộng sản, tố cáo tội ác xâm lược của đến quốc; có những di tích nói lên ý chí quật cường của nhân dân Từ Liêm chống kẻ thù xâm lược như: trận địa tên lửa Chèm, Pháo đài Xuân Tảo, Đình Xuân Tảo, Đình Đăm, cây đa làng Giàn,… 

Xác định rõ vị trí, vai trò của việc bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích cách mạng kháng chiến tại địa phương, các cấp ủy Đảng, chính quyền từ quận đến cơ sở đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo về công tác bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích cách mạng kháng chiến. Đồng thời, chỉ đạo thành lập kiện toàn Ban quản lý di tích cấp phường. Các ban quản lý được hoạt động thường xuyên, phối hợp với nhân dân, người trụ trì trông nom di tích trong việc quản lý bảo vệ di tích. 

Với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, thời gian qua, quận rất quan tâm tới công tác bảo vệ, giữ gìn, chống xuống cấp các di tích, đặc biệt là di tích đã được Nhà nước xếp hạng. Cùng với tăng cường công tác quản lý di tích, công tác khai thác giá trị và phát huy tác dụng di tích trên địa bàn cũng được quận quan tâm. Công tác xã hội hóa cũng được đẩy mạnh, vì vậy, trong nhiều năm qua, quận luôn đứng đầu khối quận, huyện về công tác đầu tư tu bổ tôn tạo di tích. Tính riêng trong năm 2019, quận đã đầu tư hơn 120 triệu đồng để đầu tư tu bổ tôn tạo 14  di tích trên địa bàn

Bên cạnh đó, các lễ hội truyền thống cũng luôn được quan tâm, duy trì và phát triển; 100% các lễ hội diễn ra đều tuân thủ đúng các quy định của pháp luật, tạo không khí vui tươi phấn khởi, lành mạnh trong nhân dân. 

Nhằm phát huy giá trị trong việc giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, thời gian tới, quận tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục tới mọi tầng lớp nhân dân về giá trị, nội dung ý nghĩa của di tích cách mạng kháng chiến. Tiếp tục phối hợp với các đơn vị xây dựng các chương trình ngoại khóa trong nhà trường, tổ chức các buổi tham quan cho các em học sinh, sinh viên.

Hoàng Sơn