Chiều ngày 27/8/2024, UBND quận Bắc Từ Liêm tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Di sản văn hóa Bắc Từ Liêm, làng khoa bảng Đông Ngạc với kết nối chuỗi giá trị di sản văn hóa, du lịch trong phát triển công nghiệp văn hóa, xây dựng thành phố sáng tạo”. Tham dự hội thảo có GS. TS Nguyễn Quang Ngọc - Phó Chủ tịch Hội khoa học lịch sử Việt Nam; đồng chí Lê Thị Thu Hương - UVBTV, Phó Chủ tịch UBND Quận; Các đồng chí trong Ban thường vụ Quận ủy; Ban biên soạn cuốn Địa chí Bắc Từ Liêm; đại diện lãnh đạo các phòng ngành chuyên môn thuộc quận; lãnh đạo ĐU - UBND các phường; Tiểu ban quản lý di tích các phường; Ban giám hiệu các trường TH, THCS của Quận và gần 100 nhà khoa học thuộc các viện nghiên cứu, các trường đại học trên địa bàn thành phố Hà Nội và tỉnh Ninh Bình cùng gần 30 cơ quan báo đài về dự và đưa tin. Đây là hoạt động có ý nghĩa thiết thực chào mừng Quốc khánh 2/9 và hướng đến kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2024)

Phát biểu khai mạc, đồng chí Lê Thị Thu Hương – UVBTV, Phó Chủ tịch UBND Quận cho biết: quận Bắc Từ Liêm là nơi hội tụ di sản văn hóa của người Việt cổ. Đây là vùng đất giàu truyền thống văn hóa, lịch sử, cách mạng với 135 di tích, trong đó 35 di sản văn hóa phi vật thể, 29 lễ hội truyền thống, 26 di tích cách mạng kháng chiến như: Nhà lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nhà lưu niệm Đại tướng Văn Tiến Dũng, Làng khoa bảng, làng cổ Đông Ngạc... cùng hàng nghìn di vật, cổ vật quý hiếm. Các di tích nổi tiếng như: Đình Chèm, Đình Nhật Tảo, Đình Thượng Cát, Đình Hoàng, Chùa Chèm, Chùa Vẽ, các đền thờ danh nhân như đền thờ Đỗ Thế Giai, đền thờ họ Phạm, các lễ hội nổi tiếng như hội bơi Đăm tại làng hoa Tây Tựu… Trong đó, phường Đông Ngạc là địa danh tiêu biểu trong hệ thống di sản văn hóa tại quận Bắc Từ Liêm.

Trao đổi về bảo tồn và phát huy giá trị làng Khoa Bảng Đông Ngạc, đồng chí Nguyễn Văn Cường - Chủ tịch UBND phường Đông Ngạc cho rằng: Với bề dày lịch sử lâu đời, phường Đông Ngạc lưu giữ được hệ thống các công trình kiến trúc văn hóa cổ có niên đại từ 100 đến 300 năm cùng nhiều di vật, cổ vật quý như tượng, sắc phong, hoành phi, thần phả, câu đối, chuông đồng, sách cổ… Đình cổ Đông Ngạc hiện được lưu giữ khá nguyên vẹn cảnh quan kiến trúc và các di vật quý giá. Chùa cổ Tư Khánh lưu giữ được quả chuông 750kg có niên đại thời vua Gia Long (1817) và hai quả chuông nhỏ được đúc vào thời Nguyễn. Hiện nay, chùa còn lưu giữ 50 pho tượng tròn được bài trí trong các kiến trúc chính. Làng cổ Đông Ngạc nổi tiếng về truyền thống hiếu học, làng có 22 tiến sĩ được ghi danh trong bia đá tại đình làng… Đông Ngạc nằm trong quy hoạch chung, là vùng nội đô mở rộng. Vì vậy, việc xác định các điểm di sản có giá trị bảo tồn và tôn tạo để xây dựng thành điểm du lịch vừa góp phần giữ gìn và phát huy truyền thống, vừa góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế-xã hội.

Có thể nói, quận Bắc Từ Liêm có tiềm năng, lợi thế và sức bật lớn để trở thành một cực phát triển kinh tế xanh gắn với du lịch, phát triển công nghiệp văn hóa và xây dựng thành phố sáng tạo.

Khẳng định quận Bắc Từ Liêm có nhiều yếu tố thuận lợi, có tiềm năng phát triển du lịch văn hóa tâm linh, PGS.TS Phạm Lan Oanh - Viện Văn hoá Nghệ thuật quốc gia Việt Nam chia sẻ: Ban Thường vụ Quận ủy đã ban hành Chuyên đề số 05–CĐ/QU ngày 28/12/2016 về phát huy tiềm năng, lợi thế phát triển du lịch quận Bắc Từ Liêm giai đoạn 2016 – 2020 và những năm tiếp theo. Điều này thể hiện tầm quan trọng của việc phát triển du lịch văn hóa trong ngành kinh tế du lịch của quận. Nhờ đó, những năm gần đây, tiềm năng và lợi thế về phát triển triển du lịch văn hóa tâm linh của quận Bắc Từ Liêm đang phát huy hiệu quả.

Góp ý giải pháp để thúc đẩy du lịch văn hóa trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm, TS Lê Thị Thu Hương - Trưởng khoa Văn hoá Du lịch, Trường Đại học Thủ đô đề nghị, cần xác định những giá trị cốt lõi để hình thành không gian lịch sử văn hóa của quận. Đồng thời khai thác tốt tuyến sông Hồng chảy qua địa phận của quận, kết nối với các địa phương bên cạnh để hình thành tour du lịch đường sông đặc sắc.

“Trong khu vực, quận Bắc Từ Liêm cần coi trọng không gian văn hóa của cư dân vùng ven sông Hồng, nơi có nhiều nền tảng giá trị cốt lõi từ thời kỳ văn minh Văn Lang – Âu Lạc, mang đặc trưng văn hóa của vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng, vùng dân cư ven kinh đô Thăng Long xưa. Vì vậy, nên chọn khu vực Đông Ngạc (làng khoa bảng của Thăng Long xưa) cùng với đình Chèm (di tích quốc gia đặc biệt) để xây dựng một không gian văn hóa lịch sử mang tính biểu tượng về văn hóa của Bắc Từ Liêm”. Đây thực sự là không gian tốt để thực hiện các lĩnh vực công nghiệp văn hóa”, TS Lê Thị Thu Hương chia sẻ.

Tại Hội thảo, đã có 8 nhà khoa học trình bày tham luận và 4 ý kiến thảo luận đến từ đại diện lãnh đạo các phường, ban quản lý di tích phường và ban giám hiệu các trường. Các tham luận, ý kiến góp ý đều cho rằng quận Bắc Từ Liêm cần tiếp tục coi trọng nguồn lực văn hóa bắt đầu từ cộng đồng dân cư trên vùng đất có di sản văn hóa. Đồng thời xây dựng các chương trình du lịch trải nghiệm phù hợp với các đối tượng, trong đó chú ý đến đối tượng trẻ bằng việc khai thác vùng ven sông và mặt nước sông Hồng trở thành không gian sáng tạo...

Thảo Nguyễn